Gargangruel
Administrator
Dołączył: 13 Gru 2015
Posty: 31
Przeczytał: 0 tematów
|
Wysłany: Pon 1:14, 14 Gru 2015 Temat postu: Konstytucja Stanów Zjednoczonych |
|
|
Tekst pochodzi ze strony:photos.state.gov/libraries/adana/30145/publications-other-lang/The_US_Constitution_Polish.pdf
Konstytucja Stanów Zjednoczonych
Publikowany poniżej tekst Konstytucji Stanów Zjednoczonych zachowuje pisownię i słownictwo zgodne z oryginałem. Nawiasami [ ] zaznaczono fragmenty zmienione lub zniesione przez poprawki.
My, naród Stanów Zjednoczonych, w celu
stworzenia doskonalszej Unii, ustanowienia sprawiedliwości, zabezpieczenia spokoju w kraju, zapewnienia środków na wspólną obronę, stworzenia warunków sprzyjających ogólnemu dobrobytowi oraz zapewnienia nam i naszych potomnym dobrodziejstwa wolności, wprowadzamy i ustanawiamy dla Stanów Zjednoczonych Ameryki niniejszą Konstytucję.
Artykuł I
§ 1.
Wszelka niniejszym przyznana władza ustawodawcza przysługuje Kongresowi Stanów Zjednoczonych, który składa się z Senatu i z Izby Reprezentantów.
§ 2.
Izba Reprezentantów składa się z członków, którzy wybierani są co dwa lata przez ludność
poszczególnych stanów, zaś w każdym stanie wyborcy muszą spełniać wymogi stawiane
wyborcom w wyborach do najliczniejszej izby ciała ustawodawczego ich stanu.
Nie może zostać członkiem Izby Reprezentantów osoba, która nie ma ukończonych dwudziestu
pięciu lat, nie jest obywatelem Stanów Zjednoczonych od siedmiu lat i która w chwili wyboru nie
była mieszkańcem tego Stanu, z którego ją wybrano.
Liczba mandatów do Izby Reprezentantów i podatki bezpośrednie będą ustalone dla
poszczególnych stanów [które to mogą być częścią niniejszej Unii, odpowiednio do liczby
mieszkańców, która zostanie obliczona poprzez dodanie do całkowitej liczby osób wolnych, łącznie
z osobami zobowiązanymi do odpracowania określonej liczby lat, trzech piątych wszystkich
innych osób, ale z wyłączeniem nieopodatkowanych Indian.] Stosowne przeliczenie nastąpi
w ciągu trzech lat od pierwszego zebrania się Kongresu Stanów Zjednoczonych, a następne będą
przeprowadzane co kolejne dziesięć lat w sposób określony ustawą. Na każde trzydzieści tysięcy nie
może przypadać więcej niż jeden przedstawiciel, ale każdy stan musi mieć przynajmniej jednego
przedstawiciela; a dopóki takie przeliczenie nie nastąpi, stan New Hampshire będzie miał prawo
do wyboru trzech przedstawicieli, Massachusetts ośmiu, Rhode Island i Providence Plantations
jednego, Connecticut pięciu, Nowy Jork sześciu, New Jersey czterech, Pensylwania ośmiu,
Delaware jednego, Maryland sześciu, Wirginia dziesięciu, Karolina Północna pięciu, Karolina
Południowa pięciu i Georgia trzech.
W przypadku zwolnienia się mandatu przedstawicielskiego z któregokolwiek stanu, władza
wykonawcza tego stanu zarządza wybory celem obsadzenia zwolnionego mandatu.
Izba Reprezentantów wybiera swojego przewodniczącego, obsadza inne stanowiska Izby i ma
wyłączne prawo stawiania wyższych urzędników w stan oskarżenia przed Senatem.
§ 3.
W skład Senatu Stanów Zjednoczonych wchodzi po dwóch senatorów z każdego stanu,
[wybieranych przez ciało ustawodawcze tego stanu] na lat sześć; każdy senator ma jeden głos.
Niezwłocznie po zebraniu się wybrani w wyniku pierwszych wyborów senatorowie zostaną
podzieleni, w miarę możliwości równomiernie, na trzy grupy. Mandaty senatorów pierwszej grupy
wygasają z upływem drugiego roku, drugiej grupy — z upływem czwartego roku, a trzeciej grupy
— z upływem szóstego roku, tak aby co dwa lata można było wybierać jedną trzecią Senatu; [jeżeli
wskutek rezygnacji lub z innej przyczyny mandat zwolni się w okresie, gdy ciało ustawodawcze
danego stanu nie obraduje, władza wykonawcza tego stanu może tymczasowo wyznaczyć senatora
do momentu zebrania się ciała ustawodawczego, które wówczas obsadzi zwolniony mandat].
Nie może zostać senatorem osoba, która nie ma ukończonych trzydziestu lat, nie jest obywatelem
Stanów Zjednoczonych od dziewięciu lat i która w chwili wyboru nie była mieszkańcem tego
Stanu, z którego ją wybrano.
Wiceprezydent Stanów Zjednoczonych jest przewodniczącym Senatu, ale nie ma prawa głosu,
chyba że głosy są równo podzielone.
Senat obsadza inne stanowiska Senatu, a gdy wiceprezydent jest nieobecny lub pełni obowiązki
prezydenta Stanów Zjednoczonych, Senat wyznacza również stanowisko przewodniczącego
pro tempore.
Senat ma wyłączne prawo do rozpatrywania oskarżeń przeciwko wyższym urzędnikom,
wniesionych przez Izbę Reprezentantów. Obradując w tym celu, senatorowie składają przysięgę
lub ślubowanie. W przypadku postępowania przeciwko prezydentowi Stanów Zjednoczonych,
przewodnictwo obejmuje prezes Sądu Najwyższego: nikt nie może być uznany winnym bez zgody
dwóch trzecich obecnych na posiedzeniu członków.
Wyrokiem zapadającym w tym trybie nie można orzec kary surowszej niż usunięcie z urzędu,
zakaz przyjmowania i pełnienia w służbie Stanów Zjednoczonych jakiejkolwiek funkcji
honorowej, odpłatnej bądź nieodpłatnej: jednakże osoba skazana w dalszym ciągu podlega
zastosowaniu przepisów o oskarżeniu i rozprawie oraz osądzeniu i ukaraniu, stosownie do
przepisów prawa.
§ 4.
Czas, miejsce i sposób przeprowadzania wyborów do Senatu i Izby Reprezentantów określa w
każdym stanie jego ciało ustawodawcze; zawsze jednak Kongres może, w drodze ustawy, wydać lub
zmienić przepisy w tej kwestii, [z wyjątkiem przepisów dotyczących miejsca wyborów senatorów].
Kongres zbiera się co najmniej raz w roku [a sesja taka ma miejsce w pierwszy poniedziałek
grudnia], chyba że Kongres ustawowo wyznaczy inny dzień.
§ 5.
Każda izba decyduje o wynikach wyborów, ważności oddanych głosów i kwalifikacjach swoich
członków, a większość w każdej izbie stanowi quorum wystarczające do prowadzenia działalności;
jednakże również mniejszy skład może odroczyć obrady z dnia na dzień i zostać upoważniony do
wymuszenia obecności nieobecnych członków, w sposób i pod groźbą sankcji określonych przez
daną izbę.
Każda izba może uchwalić swój regulamin, karać swoich członków za nieodpowiednie zachowanie
oraz, za zgodą dwóch trzecich, usunąć członka.
Każda izba prowadzi swój dziennik obrad i ogłasza go co jakiś czas, z pominięciem tych części,
które według uznania izby wymagają zachowania w tajemnicy; w każdej z izb na żądanie jednej
piątej obecnych członków zapisuje się w dzienniku głosy za i przeciw oddane w poszczególnych
sprawach.
Podczas sesji Kongresu żadna z izb nie może bez zgody drugiej odroczyć obrad na dłużej niż trzy
dni, ani też przenieść ich do miejsca innego niż to, w którym obie izby obradują.
§ 6.
Senatorom i członkom Izby Reprezentantów za ich służbę dla kraju przysługuje wynagrodzenie,
ustalone ustawą i wypłacane ze skarbu państwa Stanów Zjednoczonych. W żadnym przypadku,
z wyjątkiem zdrady, przestępstwa albo zakłócenia spokoju publicznego, nie mogą oni być
aresztowani podczas sesji swojej izby ani w czasie, gdy udają się na sesję lub z niej powracają;
zaś za swoje przemówienia lub wypowiedzi w którejkolwiek z izb nie będą odpowiadać
gdziekolwiek indziej.
Żaden senator ani członek Izby Reprezentantów nie może w okresie, na który go wybrano, zostać
powołany na jakiekolwiek stanowisko w służbie cywilnej Stanów Zjednoczonych, które w tym
okresie zostało stworzone lub stało się wyżej wynagradzane; ani żadna osoba, która sprawuje urząd
w służbie Stanów Zjednoczonych, nie może zostać członkiem którejkolwiek z izb, dopóki ten
urząd sprawuje.
§ 7.
Wszelkie projekty ustaw dotyczące uzyskiwania dochodów powstawać będą w Izbie
Reprezentantów; Senat może jednak proponować poprawki lub zgadzać się z nimi, jak w
przypadku projektów innych ustaw.
Każdy projekt, który został uchwalony przez Izbę Reprezentantów i Senat, zanim stanie się
prawem, powinien zostać przedłożony prezydentowi Stanów Zjednoczonych; jeśli prezydent
zatwierdza projekt, to podpisuje go, jeśli nie, to zwraca go wraz ze swoimi zastrzeżeniami tej izbie,
z której inicjatywy projekt uchwalono, a Izba ta zamieszcza w swoim dzienniku zastrzeżenia w
pełnym brzmieniu, po czym ponownie go rozpatruje. Jeżeli, w wyniku ponownego rozpatrzenia,
izba ta większością dwu trzecich głosów zgadza się na uchwalenie projektu ustawy, jest on
wysyłany, wraz z zastrzeżeniami, do drugiej izby, która również poddaje go ponownemu
rozpatrzeniu, i jeżeli przyjmie go większością dwu trzecich głosów, projekt staje się ustawą. We
wszystkich takich przypadkach głosowanie w obu izbach odbywa się poprzez oddanie głosów za
lub przeciw, a nazwiska głosujących za lub przeciw projektowi są rejestrowane w odpowiednim
dzienniku obrad każdej izby. Każdy projekt ustawy, który w ciągu dziesięciu dni (nie licząc
niedziel) od przedłożenia go prezydentowi nie zostanie przezeń zwrócony, staje się ustawą, tak
jakby został podpisany, nie staje się jednak ustawą, jeżeli sam Kongres uniemożliwia jego zwrot
poprzez odroczenie swoich obrad.
Każde rozporządzenie, rezolucja lub głosowanie, które może wymagać zgodnego stanowiska
Senatu i Izby Reprezentantów (poza kwestią odroczenia obrad), winno być przedłożone
prezydentowi Stanów Zjednoczonych i uzyskuje moc prawną, gdy zostanie przez niego
zatwierdzone, lub gdy po odrzuceniu przez prezydenta zostanie uchwalone większością dwu
trzecich głosów członków Senatu i Izby Reprezentantów, zgodnie z zasadami postępowania i
ograniczeniami określonymi dla projektów ustaw.
§ 8.
Kongres ma prawo
nakładać i pobierać podatki, cła, obciążenia i akcyzy w celu spłacania długów oraz zapewniania
środków na wspólną obronę i ogólny dobrobyt Stanów Zjednoczonych; jednakże wszystkie cła,
obciążenia i akcyzy winny być jednakowe na terenie całych Stanów Zjednoczonych;
zaciągać długi na rachunek Stanów Zjednoczonych;
regulować stosunki handlowe z obcymi państwami, pomiędzy poszczególnymi stanami i z
plemionami Indian;
ustalać dla całego terytorium Stanów Zjednoczonych jednolite zasady nabywania obywatelstwa
oraz jednolite prawo upadłościowe;
bić monetę, określać jej wartość oraz wartość walut zagranicznych; ustalać normy miar i wag;
wymierzać kary za fałszowanie papierów wartościowych oraz waluty w bieżącym obiegu w
Stanach Zjednoczonych;
ustanawiać urzędy i trakty pocztowe;
popierać rozwój nauki i użytecznych sztuk, przez zapewnienie na ograniczony czas autorom i
wynalazcom wyłącznych praw do ich dzieł czy wynalazków;
tworzyć sądy niższe w stosunku do Sądu Najwyższego;
definiować oraz karać piractwo i przestępstwa popełnione na pełnym morzu, jak również
wykroczenia popełnione przeciwko prawu narodów;
wypowiadać wojnę, wystawiać listy kaperskie i wydawać przepisy dotyczące prawa łupu na lądzie i
wodach;
wystawiać i utrzymywać armie, przy czym budżet na ten cel może być przyznawany na okres nie
dłuższy niż dwa lata;
tworzyć i utrzymywać marynarkę wojenną;
ustanawiać zasady dowodzenia oraz regulaminy dla sił lądowych i morskich;
zapewniać środki do powoływania milicji w celu egzekwowania praw Unii, tłumienia powstań i
odpierania najazdów;
zapewniać środki na zorganizowanie, uzbrojenie i wyszkolenie milicji oraz na dowodzenie tą
jej częścią, która może być użyta w służbie Stanów Zjednoczonych, zastrzegając przy tym dla
poszczególnych stanów prawo do mianowania oficerów i prowadzenia szkoleń milicji, zgodnie z
zasadami ustalonymi przez Kongres;
sprawować wyłączną władzę ustawodawczą dla wszelkich spraw w okręgu (nieprzekraczającym
dziesięciu mil kwadratowych), który może z mocy przekazania go przez poszczególne stany i za
zgodą Kongresu stać się siedzibą władz Stanów Zjednoczonych, jak również sprawować podobną
władzę nad wszystkimi terenami, zakupionymi za zgodą ciała ustawodawczego stanu, na którego
terenie mają zostać wzniesione forty, magazyny, arsenały, doki lub inne potrzebne budowle, jak
również ustanawiać wszelkie prawa, które są niezbędne i właściwe dla realizacji wyżej wymienionych
uprawnień oraz wszystkich innych uprawnień, które niniejsza Konstytucja przyznaje władzom
Stanów Zjednoczonych lub ich wszelkim urzędom lub urzędnikom.
§ 9.
Kongres, aż do roku tysiąc osiemset ósmego, nie wprowadzi zakazu przesiedlenia lub przywozu
osób, które jakikolwiek z istniejących obecnie stanów uzna za stosowne wpuścić; przywóz taki
może jednak być obłożony podatkiem lub cłem nieprzekraczającym dziesięciu dolarów od osoby.
Przywilej habeas corpus nie może być zawieszony, chyba że w przypadku rebelii lub najazdu
wymagać tego będzie bezpieczeństwo publiczne.
Nie będzie ustanowione prawo orzekające winę bez procesu ani prawo działające wstecz.
Pogłówne [lub inny bezpośredni] podatek nie zostanie nałożony, chyba że proporcjonalnie do
wyników spisu czyli przeliczenia ludności, którego przeprowadzenie nakazano powyżej.
Nie będzie się nakładać podatku ani cła na towary wywożone z któregokolwiek stanu.
Nie zostaną wydane żadne przepisy handlowe lub podatkowe, preferujące porty jednego stanu
w stosunku do portów innego stanu; nie można też statków w drodze z lub do jednego stanu
zmuszać do zawijania, przechodzenia kontroli celnej lub płacenia ceł w innym stanie.
Wszelkie wypłaty ze skarbu państwa dopuszczalne są wyłącznie na podstawie ustawy budżetowej;
sprawozdanie i zestawienie wpływów i wydatków wszelkich środków publicznych winno być
okresowo publikowane.
Stany Zjednoczone nie nadają żadnych tytułów szlacheckich; nikomu, kto sprawuje odpłatnie lub
honorowo jakikolwiek urząd z ramienia Stanów Zjednoczonych, nie wolno bez zgody Kongresu
przyjmować od króla, księcia lub obcego państwa jakiegokolwiek podarunku, wynagrodzenia,
stanowiska lub tytułu.
§ 10.
Żaden stan nie może zawierać żadnych traktatów, sojuszy ani zawiązywać konfederacji;
wystawiać listów kaperskich; bić monety; emitować listów kredytowych; zezwalać na spłacanie
długów przy pomocy jakichkolwiek środków płatniczych innych niż złoto i srebro; wydawać
ustaw stanowiących o winie bez postępowania sądowego, ani ustaw działających wstecz lub
naruszających zobowiązania kontraktowe, ani nadawać żadnych tytułów szlacheckich.
Żaden stan nie może bez zgody Kongresu nakładać na import lub eksport jakichkolwiek obciążeń
lub ceł, chyba że jest to absolutnie niezbędne do egzekwowania stanowych ustaw o inspekcji;
wówczas jednak czysty dochód z wszelkich ceł i obciążeń, nałożonych przez stan na import lub
eksport, przeznaczony jest do użytku skarbu państwa Stanów Zjednoczonych, a wszelkie ustawy w
tym przedmiocie podlegają rewizji i kontroli Kongresu.
Żaden stan nie może bez zgody Kongresu nakładać opłat od tonażu, utrzymywać w czasie pokoju
wojska lub okrętów wojennych, zawierać porozumień lub układów z innym stanem albo obcym
państwem ani też prowadzić działań wojennych, chyba że zostanie on de facto napadnięty albo
znajdzie się w niebezpieczeństwie tak bezpośrednim, że jakakolwiek zwłoka jest
Artykuł II
§ 1.
Władza wykonawcza należy do prezydenta Stanów Zjednoczonych Ameryki. Urząd swój piastuje
on przez okres lat czterech, a wraz z wiceprezydentem wybranym na ten sam okres wybierany jest
w sposób podany poniżej.
Każdy stan wyznacza, w sposób który określa jego ciało ustawodawcze, liczbę elektorów równą
sumie liczby senatorów i członków Izby Reprezentantów w Kongresie, do której ten stan
jest uprawniony; nikt jednak, kto jest senatorem, członkiem Izby Reprezentantów lub osobą
sprawującą honorowo lub odpłatnie urząd w służbie Stanów Zjednoczonych nie może być
mianowany na elektora.
[Elektorzy zbierają się w swoich stanach i oddają głosy za pomocą kart wyborczych na dwie osoby,
z których przynajmniej jedna nie może być mieszkańcem tego samego stanu, co oni. Następnie,
sporządzają listę wszystkich osób, na które głosowano oraz liczby głosów oddanych na każdego
z nich; listę tę podpisują i poświadczają, i zapieczętowaną przesyłają do siedziby władz Stanów
Zjednoczonych na ręce przewodniczącego Senatu. Przewodniczący Senatu, w obecności Senatu
i Izby Reprezentantów, otwiera wszystkie poświadczone listy, po czym następuje przeliczenie
głosów. Prezydentem zostaje osoba, która otrzymała największą liczbę głosów, jeżeli liczba ta jest
większa niż połowa liczby mianowanych elektorów; a jeśli jednak więcej kandydatów uzyskało
taką większość, a mają oni taką samą liczbę głosów, wówczas Izba Reprezentantów niezwłocznie
wybiera jednego z nich na prezydenta w drodze głosowania za pomocą kart wyborczych; jeżeli
zaś takiej większości nie uzyskał nikt, wówczas izba ta w powyższy sposób wybiera prezydenta
spośród pierwszych pięciu osób z listy. Jednakże, przy wyborze prezydenta głosowanie odbywa się
stanami, a przedstawicielstwo każdego stanu ma jeden głos; wymagane przy tym quorum składa
się z członka lub członków z dwóch trzecich stanów, a zdobycie większości głosów wszystkich
stanów konieczne jest do wyboru na prezydenta. W każdym przypadku, po dokonaniu wyboru
na prezydenta, osoba, która zdobyła następną największą liczbę głosów elektorskich, zostaje
wiceprezydentem. Jeżeli jednak ta sama liczba głosów padła na dwie lub więcej osób, wówczas
wyboru wiceprezydenta dokonuje spośród nich Senat w głosowaniu za pomocą kart wyborczych].
Kongres może zadecydować o terminie wyboru elektorów oraz o dniu, w którym mają oni oddać
swe głosy; musi to być ten sam dzień na terenie całych Stanów Zjednoczonych.
Nikt nie może zostać wybrany na urząd prezydenta, jeżeli nie jest obywatelem Stanów
Zjednoczonych od urodzenia albo w momencie przyjęcia niniejszej Konstytucji; o urząd ten nie
może ubiegać się osoba, która nie ma ukończonych trzydziestu pięciu lat i nie mieszka w Stanach
Zjednoczonych od czternastu lat.
W razie usunięcia prezydenta z urzędu lub jego śmierci, ustąpienia lub niezdolności do
sprawowania władzy i pełnienia obowiązków tego urzędu, przechodzą one na wiceprezydenta, a
Kongres może w drodze ustawy określić postępowanie w przypadku usunięcia, śmierci, ustąpienia
lub niezdolności zarówno prezydenta jak i wiceprezydenta, i wyznaczyć osobę, która pełnić będzie
obowiązki prezydenta, a osoba ta pełnić będzie ten urząd do czasu ustania niezdolności lub
wyboru prezydenta.
Prezydent otrzymuje w określonych terminach wynagrodzenie za swoją służbę, które nie może być
zwiększone ani zmniejszone podczas całej kadencji, na którą został wybrany, i w okresie tym nie
wolno mu pobierać żadnego innego wynagrodzenia od Stanów Zjednoczonych lub któregokolwiek
stanu.
Przed objęciem urzędu prezydent składa następującą przysięgę lub ślubowanie: „Przysięgam
(lub ślubuję) uroczyście, że będę wiernie sprawował urząd prezydenta Stanów Zjednoczonych
oraz że zrobię wszystko co w mojej mocy, aby dochować, strzec i bronić Konstytucji Stanów
Zjednoczonych”.
§ 2.
Prezydent jest głównodowodzącym armii i marynarki wojennej Stanów Zjednoczonych
oraz milicji poszczególnych stanów, gdy zostaje ona powołana do służby czynnej Stanów
Zjednoczonych; może wymagać od każdego szefa departamentu władzy wykonawczej w gabinecie
pisemnej opinii we wszystkich sprawach należących do kompetencji tych urzędów. Prezydent
ma prawo zawieszania lub darowania kary za przestępstwa przeciwko Stanom Zjednoczonym, z
wyjątkiem spraw z oskarżenia Izby Reprezentantów.
Prezydent, za radą i zgodą Senatu, udzieloną większością dwu trzecich głosów obecnych
senatorów, może zawierać traktaty; wyznacza, a za radą i zgodą Senatu mianuje ambasadorów,
innych ministrów pełnomocnych i konsulów, sędziów Sądu Najwyższego oraz wszystkich innych
urzędników władz Stanów Zjednoczonych na stanowiska utworzone ustawą, chyba że konstytucja
przewiduje inny tryb ich obsadzania; Kongres może jednak, jeżeli uzna to za stosowne, powierzyć
w drodze ustawy prawo mianowania niższych urzędników samemu prezydentowi, sądom albo
szefom departamentów władzy wykonawczej.
Prezydent ma prawo obsadzać wszystkie stanowiska, które zwolniły się w okresie między sesjami
Senatu, powierzając je na czas do zakończenia najbliższej sesji.
§ 3.
Prezydent powinien od czasu do czasu kierować do Kongresu orędzie o stanie państwa,
przedstawiając do rozważenia środki, które uważa za potrzebne i właściwe; w razie
nadzwyczajnych okoliczności może zwołać obie izby lub jedną z nich, a w przypadku braku
porozumienia między izbami co do terminu odroczenia obrad, może sam odroczyć obrady
na okres, który uzna za stosowny; prezydent przyjmuje ambasadorów i innych pełnomocnych
przedstawicieli; czuwa nad wiernym przestrzeganiem prawa i wystawia akty nominacyjne dla
wszystkich urzędników Stanów Zjednoczonych.
§ 4.
Prezydent, wiceprezydent i cywilny urzędnik państwowy Stanów Zjednoczonych zostaje usunięty
z urzędu w przypadku postawienia w stan oskarżenia przez Izbę Reprezentantów i skazania za
zdradę, przekupstwo lub inne przestępstwa i wykroczenia przeciwko państwu.
Artykuł III
§ 1.
Władzę sądową Stanów Zjednoczonych sprawuje jeden Sąd Najwyższy oraz takie sądy niższe,
które Kongres może z biegiem czasu ustanowić i utworzyć. Zarówno sędziowie Sądu Najwyższego
jak i niższych instancji zachowują swoje urzędy, dopóki sprawują je nienagannie; za swoją służbę
otrzymują w określonych terminach wynagrodzenie, które nie może być obniżone, dopóki
sprawują swój urząd.
§ 2.
Władza sądowa rozciąga się na wszystkie sprawy rozpatrywane według zasad prawa i
sprawiedliwości na mocy niniejszej Konstytucji, ustaw Stanów Zjednoczonych i traktatów, które
w ich imieniu zostały lub zostaną zawarte; na wszystkie sprawy dotyczące ambasadorów, innych
ministrów pełnomocnych i konsulów; na wszystkie sprawy z zakresu prawa morskiego; na spory, w
których Stany Zjednoczone są stroną; na spory między dwoma lub kilku stanami; [między jednym
stanem a obywatelami innego stanu]; między obywatelami różnych stanów; między obywatelami
tego samego stanu, którzy roszczą sobie prawa do ziemi nadanej przez różne stany, oraz między
stanem lub jego obywatelami a obcymi państwami, [obywatelami lub poddanymi].
We wszystkich sprawach, dotyczących ambasadorów, innych ministrów przedstawicieli i konsulów,
oraz w tych, w których stan jest stroną, Sąd Najwyższy ma jurysdykcję pierwotną. We wszystkich
innych wymienionych powyżej sprawach Sąd Najwyższy jest instancją odwoławczą, zarówno w
zakresie prawa, jak i stanu faktycznego, poza wyjątkami i w oparciu o przepisy ustalone przez
Kongres.
Wszystkie sprawy karne, z wyjątkiem oskarżeń przez Izbę Reprezentantów, rozpatruje ława
przysięgłych, a rozprawa toczy się w tym stanie, w którym dane przestępstwa zostały popełnione;
jeśli jednak przestępstwo zostało popełnione na terenie nienależącym do żadnego ze stanów,
proces odbędzie się w miejscu lub miejscach określonych ustawowo przez Kongres.
§ 3.
Zdrada przeciw Stanom Zjednoczonym obejmuje wszczęcie przeciw nim wojny lub sprzymierzenie
się z ich wrogami, udzielanie im pomocy i poparcia. Za zdradę stanu można zostać skazanym tylko
w wyniku jawnego procesu sądowego, na podstawie zeznań dwóch świadków lub przyznania się
do winy.
Kongres ma prawo do ustanowienia kary za zdradę, ale żaden wyrok nie może mieć skutków dla
spadkobierców skazanego, a przepadek mienia może nastąpić tylko za jego życia.
Artykuł IV
§ 1.
Każdy stan przyjmuje wszystkie dokumenty urzędowe, ustawy i sądowe orzecznictwo
wszystkich innych stanów z pełną wiarą i zaufaniem. Kongres może ogólną ustawą określić
tryb uwierzytelniania takich dokumentów urzędowych, ustaw i sądowego orzecznictwa oraz
wynikających z nich konsekwencji prawnych.
§ 2.
Obywatele każdego stanu korzystają w poszczególnych stanach ze wszystkich przywilejów i
swobód osobistych, do których uprawnieni są obywatele tych stanów.
Osoba oskarżona w którymkolwiek stanie o zdradę, zbrodnię lub inne przestępstwo, która ucieka
przed sprawiedliwością i zostaje pojmana w innym stanie, będzie na żądanie władzy wykonawczej
stanu, z którego zbiegła, wydana i odstawiona do stanu, który ma właściwość w zakresie
popełnionego przestępstwa.
[Żadna osoba, na której w myśl prawa obowiązującego w danym stanie ciąży obowiązek służby
lub pracy, nie może w przypadku ucieczki do innego stanu być zwolniona z wykonywania tego
obowiązku służby lub pracy na mocy praw lub przepisów w stanie, do którego zbiegła, lecz musi
być wydana na żądanie strony, dla której ma wykonywać tę służbę lub pracę].
§ 3.
Kongres może przyjąć do niniejszej Unii nowe stany; nie można jednak uformować lub stworzyć
nowego stanu na terenie objętym jurysdykcją innego stanu; nie można też, bez zgody ciał
ustawodawczych zainteresowanych stanów oraz Kongresu, utworzyć żadnego stanu poprzez
połączenie dwóch lub więcej stanów albo ich części.
Kongres ma prawo rozporządzać terytoriami i inną własnością Stanów Zjednoczonych oraz
wydawać dla nich potrzebne przepisy i zarządzenia; a żadne postanowienie niniejszej Konstytucji
nie może być interpretowane w sposób, który szkodziłby jakimkolwiek roszczeniom Stanów
Zjednoczonych lub poszczególnego stanu.
§ 4.
Stany Zjednoczone gwarantują każdemu stanowi Unii republikańską formę rządów i chronić będą
każdy z nich przed napaścią; zaś na żądanie władzy ustawodawczej lub wykonawczej (w przypadku
niemożności zebrania się ciała ustawodawczego), również przed zamieszkami wewnętrznymi.
Artykuł V
Kongres proponuje poprawki do niniejszej Konstytucji, ilekroć dwie trzecie członków obu
izb uzna to za potrzebne lub, na wniosek ciał ustawodawczych dwu trzecich stanów, Kongres
zwołuje zgromadzenie, którego celem jest zaproponowanie poprawek. W obu przypadkach
poprawki, zarówno w całej swej treści jak i intencji, zyskują moc równą innym częściom niniejszej
Konstytucji, po ratyfikacji przez ciała ustawodawcze trzech czwartych stanów bądź przez
zgromadzenia w trzech czwartych stanów, zależnie od tego, który z tych trybów ratyfikacji
zaproponuje Kongres; jednakże [żadna poprawka wniesiona przed rokiem tysiąc osiemset ósmym
nie może w jakiejkolwiek mierze naruszyć klauzuli 1 i 4 §9 artykułu I, zaś] żaden stan nie będzie
bez swojej zgody pozbawiony tej samej liczby głosów w Senacie.
Artykuł VI
Wszelkie długi zaciągnięte i zobowiązania podjęte przed przyjęciem niniejszej Konstytucji będą
honorowane przez Stany Zjednoczone na mocy niniejszej Konstytucji, tak samo jak w okresie
Konfederacji.
Niniejsza Konstytucja i ustawy Stanów Zjednoczonych, które na jej podstawie zostaną uchwalone
oraz wszystkie traktaty zarówno już istniejące jak i zawierane w przyszłości przez Stany
Zjednoczone, stanowić będą najwyższe prawo dla całego państwa i obowiązywać będą sędziów
we wszystkich stanach, nawet jeśli postanowienia konstytucji stanowych lub praw stanowych są
odmienne.
Senatorowie i członkowie Izby Reprezentantów, o których była mowa powyżej, członkowie
ciał ustawodawczych poszczególnych stanów oraz wszyscy urzędnicy i sędziowie, zarówno
Stanów Zjednoczonych jak i poszczególnych stanów, zobowiązani są przysięgą lub ślubowaniem
do wspierania niniejszej Konstytucji; jednakże objęcie jakiegokolwiek urzędu lub stanowiska
państwowego w Stanach Zjednoczonych nie będzie wymagać żadnego sprawdzianu wiary.
Artykuł VII.
Ratyfikacja przez zgromadzenia dziewięciu stanów wystarczy do ustanowienia niniejszej
Konstytucji pomiędzy stanami w ten sposób ją ratyfikującymi.
Słowo „the” znajdujące się pomiędzy siódmą a ósmą linijką na pierwszej stronie; słowo „thirty”
jest częściowo zapisane na wymazaniu w piętnastej linijce na pierwszej stronie; słowa „is tried”
znajdują się pomiędzy trzydziestą drugą i trzydziestą trzecią linijką na pierwszej stronie; a słowo
„the” znajduje się pomiędzy czterdziestą trzecią, a czterdziestą czwartą linijką na drugiej stronie.
Poświadcza: William Jackson, Sekretarz
uchwalono jednomyślną zgodą stanów obecnych na Konwencji dnia siedemnastego września Roku
Pańskiego tysiąc siedemset osiemdziesiątego siódmego, a dwunastego roku niepodległości Stanów
Zjednoczonych Ameryki,
co niniejszym poświadczamy naszymi podpisami,
Go. Washington – Przewodniczący i delegat z Wirginii
New Hampshire
John Langdon
Nicholas Gilman
Massachusetts
Nathaniel Gorham
Rufus King
Connecticut
Wm. Saml. Johnson
Roger Sherman
Nowy Jork
Alexander Hamilton
New Jersey
Wil: Livingston
David Brearley.
Wm. Paterson.
Jona: Dayton
Pensylwania
B Franklin
Thomas Mifflin
Robt Morris
Geo. Clymer
Thos. FitzSimons
Jared Ingersoll
James Wilson
Gouv Morris
Delaware
Geo: Read
Gunning Bedford jun
John Dickinson
Richard Bassett
Jaco: Broom
Maryland
James McHenry
Dan of St Thos. Jenifer
Danl Carroll
Wirginia
John Blair—
James Madison Jr.
Karolina Północna
Wm. Blount
Richd. Dobbs Spaight
Hu Williamson
Karolina Południowa
J. Rutledge
Charles Cotesworth Pinckney
Charles Pinckney
Pierce Butler
Georgia
William Few
Abr Baldwin
Karta Praw
Pierwsze dziesięć poprawek, znane jako Karta Praw, zaproponowano 25 września 1789 roku
i ratyfikowano 15 grudnia 1791 roku. Pierwotnie poprawki ograniczały tylko władzę rządu
federalnego. Jednakże czternasta poprawka do Konstytucji stanowi, iż żaden stan nie może
nikogo pozbawić życia, wolności lub własności bez „właściwej procedury prawnej”. Według
interpretacji Sądu Najwyższego sformułowanie to znaczy, że większość postanowień Karty Praw
stosuje się do również do ograniczenia władzy stanowej i lokalnej.
Karta Praw, umieszczona poniżej, pierwotnie zawierała 12 poprawek, stany jednak ratyfikowały tylko dziesięć z nich.
Poprawki do Konstytucji Stanów
Zjednoczonych
(Karta Praw: Poprawki I – X)
Preambuła do Karty Praw
Kongres Stanów Zjednoczonych,
który zebrał się i obradował w mieście Nowy Jork w tę
środę czwartego dnia marca tysiąc siedemset osiemdziesiątego dziewiątego roku
CZĘŚĆ zgromadzeń stanowych, w momencie przyjmowania Konstytucji, celem niedopuszczenia
do błędnej interpretacji lub nadużyć uprawnień w niej zawartych, wyraziła wolę, by dalsze
postanowienia wyjaśniające i ograniczające zostały do niej dodane: a jako wzmacniające podstawy
zaufania publicznego do władzy, najlepiej zapewnią one dobroczynne efekty jej ustanowienia.
SENAT i Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych Ameryki, na zgromadzeniu Kongresu,
za zgodą dwóch trzecich obu izb, postanowiły, że następujące artykuły zostaną zaproponowane
ciałom ustawodawczym poszczególnych stanów jako poprawki do Konstytucji Stanów
Zjednoczonych i wszystkie, bądź którykolwiek z tych artykułów, po ratyfikacji przez trzy czwarte
wyżej wymienionych ciał ustawodawczych, nabiorą mocy, zarówno w swej treści, jak i intencji,
jako część wyżej wymienionej Konstytucji, a mianowicie:
ARTYKUŁY uzupełniające i stanowiące poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych
Ameryki, zaproponowane przez Kongres i ratyfikowane przez ciała ustawodawcze poszczególnych
stanów, zgodnie z Artykułem V oryginału Konstytucji.
Poprawka I
Kongres nie może uchwalić żadnych ustaw wprowadzających religię albo zabraniających
swobodnego jej praktykowania; ani ustaw ograniczających wolność słowa lub prasy; ani
naruszających prawo do spokojnych zgromadzeń i wnoszenia do rządu petycji o naprawę krzywd.
Poprawka II
Zdyscyplinowana milicja jest niezbędna dla bezpieczeństwa wolnego państwa; prawo ludzi do
posiadania i noszenia broni nie może być naruszone.
Poprawka III
W czasie pokoju nie można zakwaterować żołnierzy w żadnym domu bez zgody właściciela; a i w
czasie wojny wyłącznie na zasadach określonych ustawą.
Poprawka IV
Prawo ludu do bezpieczeństwa osobistego, nietykalności domostwa, dokumentów i mienia nie
może zostać pogwałcone przez bezpodstawne rewizje i zatrzymania lub konfiskaty. Nakaz w tym
przedmiocie można wystawić tylko wówczas, gdy istnieje prawdopodobieństwo winy, poparte
przysięgą lub oświadczeniem, a nakaz szczegółowo określa miejsce podlegające rewizji oraz osoby
lub przedmioty podlegające zatrzymaniu lub konfiskacie.
Poprawka V
Nikt nie może, bez postawienia w stan oskarżenia przez wielką ławę przysięgłych, być pociągnięty
do odpowiedzialności za zbrodnię główną lub inne hańbiące przestępstwo, za wyjątkiem
członków wojsk lądowych, marynarki wojennej lub milicji będących w służbie czynnej podczas
wojny lub zagrożenia publicznego; nie może nikt za to samo przestępstwo być dwukrotnie sądzony
i zagrożony karą śmierci lub okaleczeniem; nikt nie może być zmuszony w żadnej sprawie karnej
do świadczenia przeciwko sobie samemu, ani też być pozbawionym życia, wolności lub mienia
bez właściwej procedury sądowej; żadna też prywatna własność nie może być przejęta na użytek
publiczny bez sprawiedliwego odszkodowania.
Poprawka VI
We wszystkich sprawach karnych oskarżonemu przysługuje prawo do szybkiej i jawnej rozprawy
przed bezstronną ławą przysięgłych w tym stanie i okręgu, w którym przestępstwo zostało
popełnione; przy czym okręg musi być uprzednio ustawowo określony, a oskarżony ma prawo być
poinformowanym o charakterze i przyczynie oskarżenia; ma prawo do konfrontacji ze świadkami
zeznającymi przeciwko niemu; w razie potrzeby, ma też prawo do obowiązkowego doprowadzenia
świadków na swoją korzyść oraz do adwokata dla swojej obrony.
Poprawka VII
W sprawach sądowych opartych na prawie zwyczajowym, gdy wartość przedmiotu sporu
przekracza 20 dolarów, zostaje zachowane prawo do rozprawy przed ławą przysięgłych, a fakty
ustalone przez ławę przysięgłych nie mogą być ponownie rozstrzygnięte przez jakikolwiek inny sąd
Stanów Zjednoczonych według innych zasad, niż wynikające z zasad prawa zwyczajowego.
Poprawka VIII
Nie wolno żądać nadmiernych kaucji ani wymierzać nadmiernych grzywien, ani też wymierzać
kar okrutnych lub wymyślnych.
Poprawka IX
Wymienienie w Konstytucji określonych praw nie oznacza zniesienia lub ograniczenia innych
praw przysługujących ludowi.
Poprawka X
Uprawnienia, których Konstytucja nie powierza Stanom Zjednoczonym ani nie wyłącza z
właściwości poszczególnych stanów, przysługują nadal poszczególnym stanom bądź ludowi.
Poprawka XI (1795)
Władzy sądowej Stanów Zjednoczonych nie należy rozumieć w taki sposób, jakoby rozciągała
się na jakiekolwiek powództwo wytoczone lub dochodzone według zasad prawa lub słuszności
przeciwko jednemu ze zjednoczonych stanów przez obywateli innego stanu albo przez obywateli
lub poddanych jakiegokolwiek państwa obcego.
Poprawka XII (1804)
Elektorzy zbierają się w swoich stanach i oddają głosy za pomocą kart wyborczych na prezydenta
i wiceprezydenta, z których przynajmniej jeden nie może być mieszkańcem tego samego stanu,
co oni; następnie mianują na swoich kartach wyborczych jedną osobę, na którą głosować będą
jako na prezydenta, a na osobnych kartach wyborczych osobę, na którą będą głosować jako na
wiceprezydenta, następnie przygotowują osobne listy dla wszystkich osób, na które głosowano
jako na prezydenta oraz wszystkich osób, na które głosowano jako na wiceprezydenta, wraz
z liczbą głosów oddanych na każdego kandydata, które to listy podpisują i poświadczają, i
zapieczętowane przesyłają do siedziby władz Stanów Zjednoczonych na ręce przewodniczącego
Senatu; przewodniczący Senatu, w obecności Senatu i Izby Reprezentantów, otwiera wszystkie
poświadczone listy, po czym następuje przeliczenie głosów; prezydentem zostaje osoba, która
otrzymała największą liczbę głosów na prezydenta, jeżeli liczba ta jest większa niż połowa liczby
mianowanych elektorów; a jeśli jednak żaden kandydat z listy na prezydenta nie uzyskał takiej
większości, wówczas Izba Reprezentantów, spośród nie więcej niż trzech kandydatów mających
najwięcej głosów na liście, niezwłocznie wybiera przez głosowanie prezydenta. Jednakże, przy
wyborze prezydenta głosowanie odbywa się stanami, a przedstawicielstwo każdego stanu ma jeden
głos; wymagane przy tym quorum składa się z członka lub członków z dwóch trzecich stanów, a
zdobycie większości głosów wszystkich stanów konieczne jest do wyboru na prezydenta.
{Jeżeli zaś Izba Reprezentantów, której przysługuje prawo wyboru, nie wybierze prezydenta przed
najbliższym czwartym dniem marca, wówczas wiceprezydent przejmuje obowiązki prezydenta,
jak w razie śmierci lub w innym, określonym w Konstytucji przypadku niezdolności prezydenta
do pełnienia obowiązków}* - wiceprezydentem zostaje osoba, która otrzymała największą liczbę
głosów na wiceprezydenta, jeżeli liczba ta jest większa niż połowa liczby mianowanych elektorów,
a jeśli nikt nie uzyskał większości, wówczas Senat wybiera wiceprezydenta spośród dwóch
kandydatów mających najwięcej głosów na liście; wymagane przy tym quorum składa się z dwóch
trzecich ogółu senatorów, a zdobycie większości wszystkich głosów konieczne jest do wyboru
wiceprezydenta. Jednakże, na urząd wiceprezydenta nie może być wybrana osoba, która w myśl
Konstytucji nie może być wybrana na urząd prezydenta Stanów Zjednoczonych.
Poprawka XIII (1865)
§ 1.
Na terenie Stanów Zjednoczonych i w jakimkolwiek miejscu podległym ich jurysdykcji nie będzie
niewolnictwa ani przymusowego serwitutu, chyba że jest on karą za przestępstwo, którego sprawca
został skazany zgodnie z prawem.
§ 2.
Kongres ma prawo zapewnić przestrzeganie niniejszego artykułu poprzez odpowiednie
ustawodawstwo.
Poprawka XIV (1868)
§ 1.
Wszystkie osoby urodzone lub naturalizowane w Stanach Zjednoczonych i podlegające ich
jurysdykcji są obywatelami Stanów Zjednoczonych i stanu, w którym zamieszkują. Żaden stan nie
może ogłosić ani narzucić jakiegokolwiek prawa, które będzie ograniczać przywileje i nietykalność
osobistą obywateli Stanów Zjednoczonych; żaden stan nie może pozbawić nikogo życia, wolności
ani własności bez właściwej procedury prawnej; ani odmówić komukolwiek na terenie swojej
jurysdykcji jednakowej ochrony prawnej.
* Zastąpiono §3. Poprawki XX.
§ 2.
Mandaty w Izbie Reprezentantów zostają rozdzielone między poszczególne stany,
odpowiednio do ich zaludnienia, licząc wszystkich mieszkańców w każdym stanie [z wyjątkiem
nieopodatkowanych Indian]. Lecz jeśli w którychkolwiek wyborach elektorów prezydenta i
wiceprezydenta Stanów Zjednoczonych, reprezentantów do Kongresu, stanowych urzędników
władzy wykonawczej lub sądowniczej bądź członków ciała ustawodawczego danego stanu
odmawia się lub ogranicza prawo do głosowania jakimkolwiek obywatelom płci męskiej, którzy
są mieszkańcami tego stanu i mają ukończone dwadzieścia jeden lat, i są obywatelami Stanów
Zjednoczonych, z powodów innych niż udział w rebelii lub w innym przestępstwie, wówczas
przedstawicielstwo danego stanu zostaje zmniejszone proporcjonalnie do stosunku liczby takich
obywateli płci męskiej, którzy są mieszkańcami tego stanu do łącznej liczby obywateli płci męskiej,
którzy mieszkają w danym stanie i mają ukończone dwadzieścia jeden lat.
§ 3.
Nie może być senatorem ani członkiem Izby Reprezentantów w Kongresie, ani elektorem
prezydenta i wiceprezydenta, ani też nie może piastować w służbie Stanów Zjednoczonych lub
któregokolwiek stanu jakiegokolwiek urzędu cywilnego lub wojskowego ten, kto uprzednio jako
członek Kongresu, urzędnik państwowy Stanów Zjednoczonych, członek ciała ustawodawczego
któregokolwiek stanu lub jego władzy wykonawczej bądź sądowniczej złożył przysięgę, że wspierał
będzie konstytucję Stanów Zjednoczonych, a następnie uczestniczył w powstaniu lub rebelii
przeciwko niej lub udzielał jej wrogom pomocy lub poparcia. Kongres może jednak, większością
dwóch trzecich głosów każdej izby, przywrócić to prawo.
§ 4.
Nie będzie kwestionowana zasadność długu publicznego Stanów Zjednoczonych, prawnie
zatwierdzonego, w tym zaciągniętego na opłacenie rent i emerytur oraz nagród za służbę
przy tłumieniu powstania lub rebelii. Jednakże ani Stany Zjednoczone, ani żaden stan, nie
przejmie ani nie będzie płacił jakiegokolwiek długu lub zobowiązania, zaciągniętego dla poparcia
powstania lub rebelii przeciwko Stanom Zjednoczonym, ani też jakiegokolwiek roszczenia z tytułu
utraty lub wyzwolenia niewolnika; a wszelkie takie długi, zobowiązania i roszczenia uznaje się za
sprzeczne z prawem i nieważne.
§ 5.
Kongres ma prawo zapewnić, poprzez odpowiednie ustawodawstwo, przestrzeganie postanowień
niniejszego artykułu.
* Zmieniono w §1. Poprawki XXVI.
Poprawka XV (1870)
§ 1.
Stany Zjednoczone ani żaden stan nie mogą odmówić ani ograniczyć prawa do głosowania
obywatelom Stanów Zjednoczonych ze względu na rasę, kolor skóry lub to, że wcześniej byli
niewolnikami.
§ 2.
Kongres ma prawo zapewnić przestrzeganie niniejszego artykułu poprzez odpowiednie
ustawodawstwo.
Poprawka XVI (1913)
Kongres ma prawo nakładać i pobierać podatki od dochodu, niezależnie od źródła jego
pochodzenia, bez uwzględniania przy tym proporcjonalności rozkładu liczby mieszkańców
pomiędzy poszczególnymi stanami ani też jakichkolwiek spisów lub przeliczeń ludności.
Poprawka XVII (1913)
W skład Senatu Stanów Zjednoczonych wchodzi po dwóch senatorów z każdego stanu,
wybieranych przez mieszkańców tego stanu na lat sześć; każdy senator ma jeden głos. Wyborcy
w każdym stanie muszą spełniać wymogi stawiane wyborcom w wyborach do najliczniejszej izby
ciała ustawodawczego ich stanu.
W przypadku zwolnienia się w Senacie mandatu przedstawicielskiego z któregokolwiek stanu,
władza wykonawcza tego stanu zarządza wybory celem obsadzenia zwolnionego mandatu; przy
czym ciało ustawodawcze każdego stanu może upoważnić władzę wykonawczą do tymczasowych
nominacji do czasu, gdy w wyniku wyborów mieszkańcy stanu nie obsadzą mandatów na zasadach
określonych przez ciało ustawodawcze.
Interpretacja niniejszej poprawki nie może mieć wpływu na wybór ani kadencję żadnego senatora,
który został wybrany, zanim poprawka ta stała się prawomocną częścią Konstytucji.
Poprawka XVIII (1919, zniesiona przez Poprawkę XXI)
§ 1.
Po roku od ratyfikacji niniejszego artykułu zabrania się produkcji, sprzedaży lub przewozu
napojów wyskokowych przeznaczonych do spożycia, jak również ich importu bądź eksportu ze
Stanów Zjednoczonych i wszystkich terytoriów podległych ich jurysdykcji.
§ 2.
Kongres oraz poszczególne stany mają jednoczesną jurysdykcję w zakresie zapewnienia
przestrzegania niniejszego artykułu poprzez odpowiednie ustawodawstwo.
§ 3.
Niniejszy artykuł nie wejdzie w życie, jeżeli nie zostanie ratyfikowany jako poprawka do
Konstytucji przez ciała ustawodawcze poszczególnych stanów, zgodnie z postanowieniami
Konstytucji, w ciągu siedmiu lat od daty jego przedłożenia stanom przez Kongres.
Poprawka XIX (1920)
Stany Zjednoczone ani żaden stan nie mogą odmówić ani ograniczyć prawa do głosowania
obywatelom Stanów Zjednoczonych ze względu na ich płeć.
Kongres ma prawo zapewnić przestrzeganie niniejszego artykułu poprzez odpowiednie
ustawodawstwo.
Poprawka XX (1933)
§ 1.
Kadencje prezydenta i wiceprezydenta upływają w południe dnia 20 stycznia, a kadencje
senatorów i członków Izby Reprezentantów w południe 3 dnia stycznia w tych latach, w których
upłynęłyby, gdyby niniejszy artykuł nie został ratyfikowany; wtedy też rozpoczynają się kadencje
ich następców.
§ 2.
Kongres zbiera się co najmniej raz w roku, a początek sesji ma miejsce w południe 3 dnia stycznia,
chyba że Kongres ustawowo wyznaczy inny dzień.
§ 3.
Gdyby prezydent-elekt, w terminie wyznaczonym na początek kadencji prezydenta, już nie
żył, wówczas prezydentem zostaje wiceprezydent-elekt. Gdyby prezydent nie został wybrany
przed terminem wyznaczonym na początek jego kadencji lub gdyby prezydent-elekt nie spełniał
wymogów kwalifikacyjnych, wówczas, do czasu spełnienia wymogów kwalifikacyjnych przez
prezydenta, obowiązki jego piastuje wiceprezydent-elekt; przy czym Kongres może w drodze
ustawy określić postępowanie w sytuacji, w której ani prezydent-elekt ani wiceprezydent-elekt nie
spełniają wymogów kwalifikacyjnych i określić, kto będzie pełnił obowiązki prezydenta oraz w
jaki sposób ten, kto ma pełnić te obowiązki, będzie wybrany, i osoba ta będzie pełnić te obowiązki
do czasu spełnienia wymogów kwalifikacyjnych przez prezydenta lub wiceprezydenta.
§ 4.
Kongres może w drodze ustawy określić zasady postępowania w przypadku, gdy prawo wyboru
prezydenta przechodzi na Izbę Reprezentantów, a którakolwiek z osób, spośród których ma
się dokonać wyboru, zmarła; oraz gdy prawo wyboru wiceprezydenta przechodzi na Senat, a
którakolwiek z osób, spośród których ma się dokonać wyboru, zmarła.
§ 5.
Paragrafy 1 i 2 wchodzą w życie dnia 15 października następującego po ratyfikacji niniejszego
artykułu.
§ 6.
Niniejszy artykuł nie wejdzie w życie, jeżeli nie zostanie ratyfikowany jako poprawka do
Konstytucji przez ciała ustawodawcze trzech czwartych ogółu stanów, w ciągu siedmiu lat od daty
jego przedłożenia.
Poprawka XXI (1933)
§ 1.
Niniejszym uchyla się artykuł będący osiemnastą poprawką do Konstytucji Stanów
Zjednoczonych.
§ 2.
Zabrania się przewozu lub wwozu do któregokolwiek stanu, terytorium lub posiadłości Stanów
Zjednoczonych napojów wyskokowych w celu sprzedaży lub spożycia, jeżeli narusza to miejscowe
prawa.
§ 3.
Niniejszy artykuł nie wejdzie w życie, jeżeli nie zostanie ratyfikowany jako poprawka do
Konstytucji przez zgromadzenia w poszczególnych stanach, zgodnie z postanowieniami
Konstytucji, w ciągu siedmiu lat od daty jego przedłożenia stanom przez Kongres.
Poprawka XXII (1951)
§ 1.
Nikt nie może być wybrany na urząd prezydenta więcej niż dwa razy, a kto piastował urząd
prezydenta albo pełnił obowiązki prezydenta dłużej niż dwa lata kadencji innej osoby wybranej na
prezydenta, nie może być wybrany na urząd prezydenta więcej niż raz. Niniejszy artykuł jednakże
nie odnosi się do osoby pełniącej urząd prezydenta w czasie, w którym niniejsza poprawka została
zaproponowana przez Kongres, ani też nie wyklucza możliwości, by ktokolwiek piastujący urząd
prezydenta lub pełniący obowiązki prezydenta w okresie, w którym niniejszy artykuł wchodzi w
życie, mógł piastować urząd prezydenta lub pełnić obowiązki prezydenta do końca takiej kadencji.
§ 2.
Niniejszy artykuł nie wejdzie w życie, jeżeli nie zostanie ratyfikowany jako poprawka do
Konstytucji przez ciała ustawodawcze trzech czwartych ogółu stanów, w ciągu siedmiu lat od daty
jego przedłożenia stanom przez Kongres.
Poprawka XXIII (1961)
§ 1.
Okręg będący siedzibą władz Stanów Zjednoczonych, w trybie określonym przez Kongres,
wyznacza:
elektorów prezydenta i wiceprezydenta w liczbie odpowiadającej łącznej liczbie senatorów i
członków Izby Reprezentantów w Kongresie, do której okręg ten byłby upoważniony, gdyby
był stanem, ale w żadnym przypadku w liczbie większej niż liczba przedstawicieli przysługująca
stanowi o najniższym zaludnieniu; jednakże, dla celu wyboru prezydenta i wiceprezydenta,
uważa się ich za elektorów wyznaczonych przez stan; zbierają się oni w Okręgu i wykonują takie
obowiązki, jakie zostały określone w artykule będącym dwunastą poprawką.
§ 2.
Kongres ma prawo zapewnić przestrzeganie niniejszego artykułu poprzez odpowiednie
ustawodawstwo.
Poprawka XXIV (1964)
§ 1.
Stany Zjednoczone ani żaden stan nie mogą odmówić ani ograniczyć obywatelom Stanów
Zjednoczonych prawa do głosowania w prawyborach lub innych wyborach na prezydenta lub
wiceprezydenta, elektorów prezydenta lub wiceprezydenta, lub senatorów lub członków Izby
Reprezentantów Kongresu ze względu na niezapłacenie jakiegokolwiek podatku wyborczego lub
innego podatku.
§ 2.
Kongres ma prawo zapewnić przestrzeganie niniejszego artykułu poprzez odpowiednie
ustawodawstwo.
Poprawka XXV (1967)
§ 1.
W razie usunięcia prezydenta z urzędu, jego śmierci lub ustąpienia, prezydentem zostaje
wiceprezydent.
§ 2.
W przypadku, gdy stanowisko wiceprezydenta nie jest obsadzone, prezydent mianuje
wiceprezydenta, który obejmuje urząd po zatwierdzeniu większością głosów obu izb Kongresu.
§ 3.
W przypadku, gdy prezydent przekazuje przewodniczącemu pro tempore Senatu i
przewodniczącemu Izby Reprezentantów swoje pisemne oświadczenie, że jest niezdolny do
sprawowania władzy i wykonywania obowiązków swojego urzędu, i dopóki nie przedłoży im
pisemnego oświadczenia o treści przeciwstawnej, władza ta i owe obowiązki będą wykonywane
przez wiceprezydenta, jako pełniącego obowiązki prezydenta.
§ 4.
W przypadku, gdy wiceprezydent i większość albo szefów departamentów władzy wykonawczej
albo innego ciała określonego w drodze ustawy przez Kongres, przekaże przewodniczącemu
pro tempore Senatu i przewodniczącemu Izby Reprezentantów swoje pisemne oświadczenie, że
prezydent jest niezdolny do sprawowania władzy i wykonywania obowiązków swojego urzędu,
wiceprezydent niezwłocznie przejmuje władzę i obowiązki tego urzędu jako pełniący obowiązki
prezydenta.
Jeżeli następnie prezydent przekaże przewodniczącemu pro tempore Senatu i przewodniczącemu
Izby Reprezentantów swoje pisemne oświadczenie, że nie istnieje taka niezdolność, obejmuje
on ponownie władzę i obowiązki swojego urzędu, chyba że wiceprezydent i większość albo
szefów departamentów władzy wykonawczej albo innego ciała określonego w drodze ustawy
przez Kongres, przekaże w ciągu czterech dni przewodniczącemu pro tempore Senatu i
przewodniczącemu Izby Reprezentantów swoje pisemne oświadczenie, że prezydent jest niezdolny
do sprawowania władzy i wykonywania obowiązków swojego urzędu. W takim przypadku
Kongres podejmuje decyzję w tej kwestii, zbierając się w tym celu, jeżeli nie jest to okres sesji, w
przeciągu czterdziestu ośmiu godzin. Jeżeli Kongres w ciągu dwudziestu jeden dni od otrzymania
tego drugiego pisemnego oświadczenia, a w przypadku, gdy nie jest to okres sesji – w ciągu
dwudziestu jeden dni od dnia, w którym miał obowiązek się zebrać – uchwali większością dwu
trzecich głosów obu izb, że prezydent jest niezdolny do sprawowania władzy i wykonywania
obowiązków swojego urzędu, wówczas wiceprezydent będzie je nadal wykonywał jako pełniący
obowiązki prezydenta; w przeciwnym razie prezydent ponownie przejmuje władzę i obowiązki
swojego urzędu.
Poprawka XXVI (1971)
§ 1.
Stany Zjednoczone ani żaden stan nie mogą odmówić ani ograniczyć prawa do głosowania, ze
względu na wiek, obywatelom Stanów Zjednoczonych, którzy ukończyli osiemnaście lat.
§ 2.
Kongres ma prawo zapewnić przestrzeganie niniejszego artykułu poprzez odpowiednie
ustawodawstwo.
Poprawka XXVII (1992)
Ustawa, która zmienia wynagrodzenie senatorów i członków Izby Reprezentantów, może wejść w
życie dopiero po wyborze nowej Izby Reprezentantów.
Ostatnio zmieniony przez Gargangruel dnia Pon 1:14, 14 Gru 2015, w całości zmieniany 1 raz
|
|